Rashond
De Zwitserse herder of witte herder heeft vaak heup- en elleboogdysplasie en degeneratieve myelopathie. Dat zijn zware aandoeningen met ingrijpende gevolgen voor de hond en de eigenaar.
Heupdysplasie (HD) en elleboogdysplasie (ED)
De Zwitserse herder is gevoelig voor pijnlijke gewrichtsaandoeningen. Heupdysplasie is een aandoening waarbij de heupkom en heupkop niet goed in elkaar passen, waardoor slijtage ontstaat. Elleboogdysplasie is een verzamelnaam voor verschillende afwijkingen in de elleboog die uiteindelijk ook voor slijtage van het gewricht zorgen. Beide aandoeningen zijn zeer pijnlijk en beperken de hond in het bewegen. Behandeling is alleen mogelijk met dure operaties, en zelfs dan heeft de hond vaak levenslang pijnstillers nodig voor de slijtage die al is ontstaan.
Verlamde achterpoten
De Zwitserse herder heeft een verhoogd risico op degeneratieve myelopathie. Bij deze aandoening gaan de zenuwvezels in het ruggenmerg langzaam maar zeker achteruit. De symptomen beginnen mild met spierzwakte in de achterpoten en een zwabberende gang. Uiteindelijk raakt de hond volledig verlamd in de achterhand, er is geen behandeling mogelijk. De aandoening kan worden voorkomen door het testen van fokdieren en het selecteren van goede oudercombinaties.
Medicijnovergevoeligheid - MDR-1 gendefect
Witte herders kunnen een genetisch defect hebben waardoor ze overgevoelig zijn voor bepaalde medicatie en narcosemiddelen; het MDR-1 gendefect. Als ze deze middelen toch krijgen dan stapelen deze op in de hersenen. Er ontstaan dan allerlei vergiftigingsverschijnselen die zelfs tot de dood kunnen leiden. Deze aandoening is niet te genezen, maar wel te voorkomen door het testen van ouderdieren.
Epilepsie
Door inteelt en een verkeerd fokbeleid komt epilepsie ook steeds vaker voor bij de Zwitserse herder. Deze ernstige aandoening is moeilijk te behandelen. Als de medicatie niet aanslaat dan is euthanasie vaak de enige oplossing om een einde te maken aan het lijden.
Kijk hieronder in de lijst voor andere aandoeningen die voorkomen bij dit ras.
Geschiedenis
De Zwitserse herder is een genetische afwijking van de Duitse herder..
Witte pups afgemaakt
In nesten van Duitse herders werden regelmatig witte pups geboren. Deze kleur is in 1959 in Duitsland als ongewenst bestempeld en witte pups werden vaak direct na de geboorte afgemaakt.
Fokkerij van witte pups in Zwitserland
In Amerika en Canada had deze kleur juist de voorkeur en werd er verder gefokt met de witte Duitse herders. Daar bloeide de fokkerij op en de hond werd in eerste instantie Amerikaans Canadese herder genoemd. De honden zijn daar erg populair en zo komen er weer witte herders uit Amerika en Canada om in Europa verder mee te fokken. Het ras wordt bij de FCI geregistreerd onder de naam Zwitserse witte herdershond.
Aantal bij dit ras bekende erfelijke aandoeningen
13
Risico
Zeer hoog risico op erfelijke aandoeningen
In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.
| Atopie (omgevingsallergie) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Chronische superficiële keratitis [Pannus] (langdurige oppervlakkige hoornvliesontsteking) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Cryptorchidie (niet ingedaalde testikel) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Degeneratieve lumbosacrale stenose (vernauwing van het wervelkanaal) (2) | Gödde T et al., 2007 LICG, 2016 |
| Degeneratieve myelopathie (aantasting ruggenmerg) (2) | LICG, 2016 Orthopedic Foundation for Animals, 2011, DM |
| Elleboogdysplasie - grote hond (aandoening elleboog) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Entropion (naar binnen krullende oogleden) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Epilepsie (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Heupdysplasie - grote hond (ontwikkelingsstoornis heup) (4) | Baldinger et al, 2020, HD prevalence Boer L, 2010 LICG, 2016 VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |
| Larynxparalyse (JLPP - juveniele larynx paralyse en polyneuropathie) (verlamming stembanden) (1) | MCD, larynxparalyse |
| Mega-oesophagus (slokdarmverwijding/slokdarmverlamming) (1) | 2023, Universiteit Utrecht, Congenitale Idiopatische Mega-oesophagus |
| Multidrug resistance gen 1 deficiëntie (overgevoeligheid voor bepaalde medicijnen) (4) | GeyerJK LICG, 2016 Nederlandse Vereniging Berger Blanc Suisse, 2014 IDID |
| Spondylose (vergroeiing tussenwervels) (1) | VZWH, 2019, gezondheidsinventarisatie |