Niet de kat maar intensieve landbouw is de grootste killer van weidevogels

grutto en kat

Friesland is de enige Nederlandse provincie waar jagers nog steeds zwerfkatten mogen afschieten. Volgens de provincie vormen loslopende katten een bedreiging voor de weidevogels. Maar volgens een groot en langlopend onderzoek van kenniscentrum Sovon wordt de terugloop van weidevogels voornamelijk veroorzaakt door de intensieve landbouw.

De Nederlandse vogelstand is de laatste twintig jaar extreem hard achteruit gegaan. Sovon doet hier al jaren intensief onderzoek naar. In hun rapport over bedreigde vogelsoorten worden katten niet eens genoemd. Na 37 jaar vogels tellen en uitgebreide analyses is onomstotelijk bewezen dat de intensieve landbouw de hoofdoorzaak is van de achteruitgang van de vogels.

Gebrek aan voedsel voor vogels

Driekwart van de insectenpopulatie en een groot deel van het Nederlandse bodemleven zijn om zeep geholpen door het buitensporige gebruik van bestrijdingsmiddelen, pesticiden en overmatige gebruik van mest in de landbouw. Ook is het aantal bloemensoorten en kruiden in weilanden extreem afgenomen. Daardoor is er veel te weinig voedsel voor de vogels. Die eten van nature insecten, wormen, slakjes en ook bijvoorbeeld bloemenzaadjes.

Zwaar vergiftigde voeding

Er is te weinig voeding en het eten dat ze kunnen vinden, bevat dan ook nog eens resten van bestrijdingsmiddelen die de vogels verder verzwakken. Die bestrijdingsmiddelen komen via het grondwater ook terecht in de omringende slootjes. Daar vergiftigen ze niet alleen het leven in de sloot maar ook de vogels die daar vissen. Zo vonden onderzoekers wel 49 verschillende soorten gif in de levers van Friese grutto’s. Al deze gifstoffen hebben een enorme destructieve werking op de gezondheid van de vogels, vooral op die van kleine kuikens.

Maaibeleid en afwezigheid van broedplaatsen

Hoog gras, heggen en bosschages zijn bij uitstek beschutte nestplaatsen voor vogels, maar op de meeste grote akkers zijn die weinig of niet meer te vinden. Grasland wordt bovendien veelvuldig gemaaid. De weinige nesten die er nog zijn, worden vaak met jongen en al kapot gemaaid.

Andere belangrijke oorzaken

Windmolens en verstedelijking dragen volgens het rapport ook bij aan de afname. Veel vogels vliegen zich te pletter in de wieken van de molens en windmolenparken nemen hun leefgebied in. Het bebouwen van land, asfalteren van wegen en ongunstig groenbeheer (betegelen van tuinen) in steden maakt het leefgebied van vogels steeds kleiner en moeilijker.

Diervriendelijk alternatief voor jacht

We zijn het met de provincie Friesland eens dat de populatie zwerfkatten beheersbaar moet blijven, maar dat kan op een diervriendelijke manier. Veel andere provincies gebruiken de TNRC-methode. Hierbij worden zwerfkatten gevangen, gecastreerd, herplaatst en verzorgd. Zo krijgen de katten een goed leven en verblijven er minder in de natuur. Gecastreerde katten vangen veel minder prooien, hebben een kleiner leefgebied en kunnen zich niet meer voortplanten. De herplaatste katten kunnen ratten- en muizenplagen bestrijden op boerderijen. Uit onderzoek blijkt dat katten veel liever zoogdieren eten dan vogels.

Vind jij ook dat Friesland moet stoppen met het doodschieten van katten? Teken de petitie!

Deel dit artikel
Kelly Kessen

Als dierenarts werd ik vrijwel dagelijks geconfronteerd met zieke rashonden en raskatten. Het is frustrerend om te zien hoeveel dieren kampen met erfelijke aandoeningen of lijden onder de extreme uiterlijke kenmerken waar ze doelbewust op worden gefokt. Veel van dat lijden is te voorkomen door te fokken op genetische diversiteit en een gezond uiterlijk. Bij Dier&Recht zet ik me in om fokkers en eigenaren daarvan bewust te maken, zodat er meer gezonde dieren worden gefokt en gekocht. Daarnaast ben ik actief betrokken bij het verbeteren van wetten en regelgeving rond het fokken van honden en katten.