Afgelopen week kwamen er twee honden, een Shih Tzu en een Franse Bulldog, in de praktijk, die beiden last hadden van jeuk. De één bleef zich tijdens het consult krabben en bijten, terwijl de ander het onderzoek stilletjes onderging.
Er wordt wel gezegd dat jeuk erger is dan pijn. En als je een hond ziet die er echt last van heeft, dan snap je waarom. Het dier zal zich krabben, bijten en de geplaagde delen van het lichaam veelvuldig likken. Ook kan de hond met zijn lichaam tegen de muur schuren of over de grond rollen.
De gevolgen zijn zichtbaar: de vacht wordt dunner of er ontstaan zelfs kale plekken. Door het likken kan de vacht bovendien verkleuren, de huid wordt rood, raakt geïrriteerd of ontstoken en er kunnen wondjes ontstaan. Het krabben en bijten kost bovendien veel energie, waardoor de hond minder energiek is.
Oorzaken
Jeuk is op zichzelf geen ziekte, maar een symptoom. De oorzaken zijn heel divers, en lopen uiteen van vlooien, mijten en schimmels tot allergieën. Ook ontstekingen van de huid, als gevolg van een bacteriële infectie, kunnen erg jeuken.
Als vlooien en infectieuze oorzaken van jeuk zijn uitgesloten, wordt een allergie waarschijnlijker. De meest voorkomende varianten: voedselallergie, vlooienallergie en atopie (omgevingsallergie). Ook kunnen honden een allergische reactie krijgen door een insectenbeet, bepaalde medicijnen of wanneer ze in contact komen met bepaalde stoffen, zoals planten en schoonmaakmiddelen. Stoffen waarop een allergische reactie ontstaat, worden allergenen genoemd.
Erfelijke aandoening
De Franse Bulldog uit mijn praktijk bleek te lijden aan atopie, een erfelijke aandoening die getriggerd wordt door stoffen uit de omgeving. Bij deze aandoening is vaak sprake van jeuk aan de oren, rond de ogen en lippen, in de oksels en liezen, rond de anus en staart en aan de pootjes. Kortom, aan bijna het hele lichaam. Atopie komt voor bij verschillende hondenrassen, zoals de Franse Bulldog, de Shih Tzu en de Labrador Retriever. Vijf tot vijftien procent van de dieren uit deze rassen heeft er last van.
Om erachter te komen wat een allergie in gang zet, wordt een bloedonderzoek en een huidtest gedaan. Door het bloed te onderzoeken, kan worden achterhaald tegen welke allergenen het lichaam antistoffen heeft gemaakt. Bij de huidtest krijgt de hond via prikjes een kleine hoeveelheid van verschillende allergenen toegediend. Er zal een lichte zwelling van de huid optreden op de plekken waar stoffen zijn toegediend waarvoor de hond allergisch is.
Gevoeling
De beste behandeling voor atopie is, uiteraard, dat een hond niet in aanraking komt met de stoffen waarvoor hij allergisch is. Dit is echter niet altijd mogelijk - denk aan de huisstofmijt die overal in de omgeving te vinden is. De verdere behandeling bestaat uit het minder gevoelig maken voor de allergenen. Hierbij krijgt de hond volgens een bepaald schema kleine hoeveelheden allergenen toegediend, waardoor het afweersysteem niet meer reageert. Deze methode werkt helaas niet in alle gevallen voldoende.
Atopie is niet eenvoudig te behandelen en regelmatig moet een hond levenslang worden behandeld met jeukremmende medicatie. Daarom is het dringend noodzakelijk dat fokkers preventieve maatregelen nemen en honden fokken zonder erfelijke aanleg voor deze aandoening.
Vlooien
Nog even terug naar de spreekkamer. Voor de andere patiënt had ik gelukkig beter nieuws. Tijdens het onderzoek van de Shih Tzu zag ik vanuit mijn ooghoek plots iets wegspringen. Je raadt het vast al: het hondje zat onder de vlooien! Gelukkig is dat wél eenvoudig te behandelen en had hij na enkele dagen geen kriebels meer.
